(Hakimiyet Gazetesi'nin resmi internet sitesidir)

BİR YÖRÜK KÖYÜ: SOĞANLI YÖRÜK

Recep ÇETİN

YÖRÜKLER HAKKINDA: Osmanlı İmparatorluğu tüm Balkanlar''da yeni elde ettiği topraklara sahip çıkılabilmesi için sadece Türkmenler/Yörükler göndermiştir. Bunların gittikleri bölgelerde, ifa ettikleri  görevleri bulunmaktadır.. Yörükler Anadolu’da ve Rumeli’de göçebe olarak yaşarlar ve geçimlerini de hayvancılık üzerinden sağlarlar. İçinde bulundukları mevsimlere göre, yerleştikleri ova veya yaylalarda kurdukları çadırlarda yaşarlardı. Bu gelenek OĞUZLAR’dan gelmektedir. Oğuzlar 24 boya ayrılmışlardır. Ve yöremizde, bu boylardan bir kaçı halen kendi varlıklarını ve kültürlerini sürdürmektedirler. Bu oğuz boylarına-Türklerine, TÜRKMEN de denilmektedir.

“Cesur, muhârip, iyi yürüyen, eli ayağı sağlam” gibi anlamlar taşıyan “YÖRÜK” kelimesi yerine halk arasındaki ifadesi ile “yürük” de kullanılmaktadır. Bunlar genellikle, konar-göçer hayat yaşayan  topluluklar olmuşlardır. Öncelikle Balkanlara göçtükleri belirtilen bu Yörüklerin, sonraları Anadolu çeşitli yerlerinde yerleştikleri bilinmektedir.

****

Ereğli’nin yaklaşık 90 köyü bulunmaktadır. Her köyümüzün de araştırılması gereken önemli tarihi geçmiş bulunmaktadır. Bu köşedeki yayınlarımızda EREĞLİ’nin yerel tarihi üzerine çalışmalarımızı okumaktasınız. Daha önceki bir yazımızda olan DELİLER Köyümüz hakkındaki araştırma yazımız sonrasında, şahsımızı arayarak olumlu görüşler paylaşıldı. Bu araştırmalarımızın sürmesi, ilçemiz yerel tarihi adına önem taşımaktadır.

İlçemize bağlı, “Soğanlı Yörük” ve “Yaraşlı Yörük” adlarıyla iki Yörük adlı köyümüz bulunmaktadır. Bu yazımızda, EREĞLİ’nin bir “Yörük” köyü olan SOĞANLI YÖRÜK hakkındaki bir belgeyi paylaşacağız.

SOĞANLI YÖRÜK:  Prof. Dr. Kenan Ziya Taş’ın (Ankara Ünv. Sos. Bil. Enst. Tarih Anabilim Dalı)  “TAPU TAHRİRDEFTERLERİNE GÖRE, 16.YY’DA BOLU SANCAĞI” adını taşıyan Doktora tezinde Ereğli ve yöresinde bulunan bazı yapılar hakkında bilgiler bulabilmekteyiz. Bu bilgilerden biri, SOĞANLI YÖRÜK Köyümüz üzerinedir:

***

Ereğli yöresinde bulunan nüfusun kimlerden oluştuğunu açıklamaya çalışan ilgili tez çalışmasının 94. sayfasında “Konar Göçer Teşekküller” başlığı altında tahminen günümüzdeki Soğanlı Yörük Köyünden bahsetmiştir ki şu ibareler bulunmaktadır:

“Cemaat-ı Yörükân-ı Horasanlu:

Diğer adı da Soğanlı cemaatidir. Ereğli Nahiyesinde kışlarlardı. 1519 tahririnde (sayım-yazım) 89 hane, 11 mücerred, 7 nîmçift mutasarrıfı, 1 ehl-i ilm ve 2 muhassıl, 1 amâ, 1 mecnun;   1569 tahririnde 150 hane kayıtlı nüfusu vardı” denilmektedir.

Kaynak:  ORHAN GAZİ VE BİR FETİH- Sayfa 200

***

OSMANLI ARŞİVLERİNDE TESPİT ETTİĞİMİZ BELGELER:

 Tarih :29/Z /1139 (Hicrî) M-1723 Dosya No :Gömlek No :208 Fon Kodu :İE.ŞKRT 

Benderekli kazasında Soğanlı ve diğer Soğanlı nam karyelerin Sipahi Osman Ağa ile Benderekli sükkanından Halil bin Abdulaziz Efendi''nin kale mustahfazlarından İsmail Sipahi ile nizaları olduğundan, davalarının Bolu Mahkemesi''nde görülmesine dair Bolu Naibi Osman imzasıyla yazılan arz. a.g.tt

Tarih :26/Ş /1241 (Hicrî) M-1825 Dosya No :30 Gömlek No :1489 Fon Kodu :C..TZ.. 

Bolu, Benderekli nahiyesi Soğanlı nam karye ve saireden mutasarrıf olduğu timar ile humbaracı ocağına idhali istidasına dair Mehmed oğlu Eyüb imzasıyla.

Tarih : Dosya No : Gömlek No :3564 Fon Kodu :ML.VRD.TMT.d

Bolu sancağı Ereğli kazası Soğanlı divanı temettuat defteri.

Tarih :15/Ş /1311 (Hicrî) Dosya No : Gömlek No :1455 Fon Kodu :HRT.h.. 

Kastamonu''nun Ereğli kazasının kuzeyinde Kopdağı ve Yörük köyünde çıkarılan manganez madeni. EHT (Ölçek 1/5000)

Tarih :01/Ş /1328 (Hicrî) Dosya No :8 Gömlek No :1328 Fon Kodu :İ..İMT. 

Bolu''nun Ereğli kazasında Kepaz ve Yörük köylerinde çıkarılmış olan iki parça manganez madeninin doksan dokuz sene müddet ile mevaliden Şükrü Efendi ile Hallaçyan Parsih Efendi uhdelerine ihalesi.

***

YUSUF HALAÇOĞLU''NUN ESERLERİNDE EREĞLİ

Yazar Halaçoğlu’nun “Anadolu’da Aşiretler Cemaatler Oymaklar (1453-1650)” adlı eserinde Ereğli’de yerleşimi bulunan  “Cemaatler”  hakkında şu belgeleri kaynak olarak belirttiğini görebilmekteyiz:

-Kayı Kaymaz Cemaati: KAYI BOYU- BOA-TD-NO 51-SYF 86-  SENE 1515-16

-Kaymaz Cemaati:    KAYI BOYU-  BOA-TD-NO 51-SYF 107-      SENE 1515-16

-Horasanlu Yörükleri Cemaati: KAYI BOYU-  BOA-TD- NO 51- SYF 316- SENE 1515-16

*Bu Yörükler “kışlak”tır..

-Aksungurlu Cemaati: KAYI BOYU-BOA-NO 51-SYF 103&110-SENE 1515-16

                                                                                                        Hicri: 921 senesi

 

 



13.10.2015 14:31:40

Bu yazı 3056 defa okunmuştur

Yazara ait tüm yazılar için tıklayınız

Facebook'ta Paylaş

YORUMLAR (1)
YORUM EKLE
Adınız


(1000 / )

18.10. 11:40:15
yüksel başkan diyor ki;

teşekkürler hocam köylerin tarihlerini ögrenmek güzel




Şu anda 15 kişi online
Toplam ziyaret : 75.746.264

Başlangıç Tarihi Bitiş Tarihi

Fikri KAPAN { KÖŞEMDEN }
SEÇİMİ KİM KAZANIR?


Devamını oku »

21.03.2024 16:52:50 tarihinde yazıldı
405 kez okundu



SAFRA KANAL TAŞLARINDA CERRAHİ DIŞI TEDAVİ YÖNTEMİ


Devamını oku »

14.03.2024 09:54:08 tarihinde yazıldı
183 kez okundu


(ESPRİYLE) KAREDEN YANSIYAN

ÇABALARINI GÖRÜYORUM


TUĞBA ARSLAN TAMİRCİ { KALEMİMDEN }
DİDEROT ETKİSİ


Devamını oku »

28.11.2023 12:54:26 tarihinde yazıldı
1305 kez okundu

Recep ÇETİN { TARİHTEN... }
DENİZ KIZI BİZİM ''KIZIMIZ'' DEĞİL!


Devamını oku »

21.11.2023 16:02:33 tarihinde yazıldı
524 kez okundu


Bu site en iyi IE5+ tarayıcı ve 1024 x 768 çözünürlükte izlenir.
Tüm Hakları Saklıdır
© 2006 EregliHakimiyet.Com - EregliHakimiyet.Net

Tasarım & Programlama RSNet tarafından yapılmıştır

Ereğli Haberleri